DNS (Domain Name System) Nedir?
DNS, İnternet’in temel altyapılarından biridir. DNS’in açılımı “Domain Name System” Türkçeye çevrildiğinde Alan İsmi Sistemi’dir. İnternet üzerindeki bilgisayarların, sunucuların ve diğer cihazların, insanlar tarafından daha kolay anlaşılabilir olan IP adresleri yerine alan adlarını (domain adlarını) kullanmalarına olanak sağlayan bir sistemdir. DNS, birçok İnternet hizmeti için kritik bir rol oynar ve kullanıcıların web servislerine erişimini kolaylaştırır.
DNS Nasıl Çalışır?
DNS’in nasıl çalıştığını anlamak için aşağıdaki adımları izleyebiliriz:
- Kullanıcının Tarayıcısı: Bir kullanıcı, web tarayıcısına bir web sitesinin alan adını girer. Örneğin, “guchost.com” gibi.
- Bilgisayarın DNS İsteği: Tarayıcı, kullanıcının girdiği alan adını bir IP adresiyle ilişkilendirmek için bir DNS isteği gönderir.
- DNS Sunucusu (DNS Server): Kullanıcının bilgisayarı, internet hizmet sağlayıcısının sunduğu NAT veya dedicated IP adresini kullanarak, DNS sunucusuna DNS sorgusu gönderir.
- DNS Sunucusunun Önbelleği (Cache): DNS sunucusu, daha önce çözülmüş olan alan adlarını ve IP adreslerini saklayan bir önbelleğe sahiptir. Eğer istenen alan adı daha önce çözümlenmişse, bu bilgi önbellekte bulunur ve işlem daha hızlı olur. Bu durumda beşinci, altıncı, yedinci ve sekizinci adımlar gerçekleşmez.
- Kök DNS Sunucuları (Root DNS Servers): Eğer DNS sunucusu önbellekte istenen IP adresini bulamazsa, kök DNS sunucularına bir sorgu gönderir. Kök DNS sunucuları, İnternet’teki tüm alan adlarının kayıtlarını tutan en üst seviye sunuculardır.
- TLD DNS Sunucuları (Top-Level Domain DNS Servers): Kök DNS sunucuları, istenen alan adının uzantısını (örneğin, “.com” veya “.org”) belirler. Ardından, bu uzantıya sahip TLD DNS sunucularının adreslerini verir.
- Alan Adı Kayıt Sunucusu (Domain Name Registrar): TLD DNS sunucuları, ilgili alan adının kayıt sunucusunun IP adresini sağlar.
- Kayıt Sunucusu: Kayıt sunucusu, istenen alan adının IP adresini içeren kayıtları saklar ve bu bilgiyi TLD DNS sunucusuna gönderir.
- DNS Sunucusuna Cevap: DNS sunucusu, aldığı IP adresini kullanarak, kullanıcının istediği alan adını çözümler ve cevabı önbelleğe alır.
- Kullanıcının Tarayıcısına Cevap: DNS sunucusu, IP adresini kullanarak cevabı kullanıcının tarayıcısına iletir.
- Web Sunucusuna İstek: Kullanıcının tarayıcısı, aldığı IP adresini kullanarak, istenen web sitesinin sunucusuna bir istek gönderir.
- Web Sitesinin Sunucusundan Cevap: Web sitesinin sunucusu, kullanıcının tarayıcısına istediği web sayfasını içeren cevabı gönderir.
Bu adımlar, DNS’in nasıl çalıştığını temel olarak açıklar. DNS, İnternet üzerindeki milyonlarca alan adının IP adreslerine çevrilmesini sağlayan karmaşık bir sistemdir ve bu süreç, kullanıcının bir alan adındaki içeriğe erişimini sağlar. DNS, İnternet’in düzgün çalışmasında kritik bir rol oynar ve tüm İnternet kullanıcıları tarafından kullanılır.
